Dat 2020 geen normaal jaar zal worden, werd al heel snel duidelijk. De wereld stopte een tijdje met draaien en lijkt nu stilaan weer op gang te komen. Iedereen ondervindt gevolgen van COVID-19 en moet zich dan ook op allerlei vlakken zo goed mogelijk zien aan te passen. Ook voor studenten en scholieren werd het een bijzonder zware periode. Scholen gingen dicht en iedereen was plots op zichzelf aangewezen. Studenten die in volle voorbereiding waren op het Toelatingsexamen Arts & Tandarts wachtten een tijdlang met een bang hartje af. Ondertussen is reeds bekend dat het Toelatingsexamen uitgesteld wordt en bijkomende hervormingen zal ondergaan. Om inzicht te krijgen in de impact van COVID-19 op het toelatingsexamen 2020, bundelden een groep studenten en scholieren hun krachten door een enquête op te stellen en deze kwestie zo in kaart te brengen.
De enquête werd via verschillende kanalen verspreid. Sociale media (met name Facebook), middelbare scholen en universiteiten werden ingezet om zoveel mogelijk studenten te bereiken. Maar liefst 1.077 studenten over heel Vlaanderen en Brussel uit het secundair en hoger onderwijs die aan het Toelatingsexamen zullen deelnemen, vulden de enquête in. In de enquête wordt gepeild naar de impact die het coronavirus volgens de studenten zal hebben op hun slaagkansen en naar hun visie over verschillende aspecten van het gewijzigde toelatingsexamen, zoals de overgang naar een digitaal examen.
Angst voor lagere slaagkansen door het coronavirus.
COVID-19 laat studenten niet onberoerd. Hun studieplanning voor het toelatingsexamen werd natuurlijk al maanden geleden opgesteld en komt door deze crisis ernstig in het gedrang. Uit de enquête blijkt dan ook dat het virus voor ongerustheid zorgt bij de studenten. Het merendeel verwacht dat hun slaagkansen negatief beïnvloed zullen worden door de huidige crisis. De stress die het Toelatingsexamen met zich meebrengt zal dus wellicht alleen maar toenemen. Gelukkig zijn er ook studenten die het gevoel hebben dat COVID-19 geen invloed – of zelfs een positieve invloed! – zal hebben op hun slaagkansen. Een positieve mindset is alvast een goede start!
De wijzigingen aan het Toelatingsexamen: een goede zaak?
Dat het Toelatingsexamen uitgesteld werd, was voor velen even schrikken. Daarom ging deze enquête na of studenten dit een goed idee vonden of niet. Zowel bij studenten van het hoger als het secundair onderwijs blijken de meningen verdeeld te zijn. Zij die het uitstel als positief ervaren, zien er verschillende voordelen van in. Meer tijd om te studeren, minder problemen tijdens de eindexamens in juni en minder risico om zelf besmet te raken met het virus. Zij die het uitstel als negatief ervaren, hebben angst voor problemen met herexamens, meer concurrentie en minder tijd om “Plan B” uit te voeren. De indruk leeft dat de meeste deelnemers dit kunnen plaatsen gezien het uitstel werd ingegeven door een uitzonderlijk medisch probleem.
Ook de te kennen leerstof van het toelatingsexamen onderging grondige wijzigingen. Dit wordt door de deelnemende studenten vooral als positief ervaren. Zowel in het hoger als in het secundair onderwijs wordt dit slechts door een kleine minderheid als negatief onthaald. Men vreest niet goed genoeg voorbereid te zijn voor universitaire studies.
Dan is er ook de vraag of het examen gecentraliseerd blijft (waarbij het examen zoals elk jaar in Brussels Expo plaatsvindt), of gedecentraliseerd moet worden en dus op meerdere locaties zal plaatsvinden. De mening van de studenten is klaar en duidelijk. Twee op drie geeft aan een decentraal examen te verkiezen. Samenkomen in Brussels Expo lijkt voor de overgrote meerderheid dus geen goed idee.
De allergrootste impact: de digitalisering van het Toelatingsexamen!
Naast het aangekondigde uitstel zal voor het eerst de overgang naar een digitaal toelatingsexamen plaatsvinden. Dit komt nog eens bovenop alle stress en andere bezorgheden die Covid-19 en het uitstel met zich meebrengt. Voor héél veel studenten een groot struikelblok. Een ruime meerderheid ziet dit dan ook als een serieuze negatieve wijziging, “the bridge too far”? Voor het GC-onderdeel VAARDIG 1 verkiezen ze teksten op papier zodat er notities kunnen genomen worden.
Ze vinden het ook moeilijker om zich te concentreren op een beeldscherm dan op papier. Er leeft ook de angst dat er zich technische problemen kunnen voordoen wat het hele proces uiteraard bemoeilijkt en voor nog meer stress zal zorgen.
De belangrijkste conclusies and ‘what next’?
COVID-19 zorgt voor ongerustheid bij de deelnemers aan het Toelatingsexamen Arts & Tandarts van dit jaar. Het aangekondigde uitstel en de hervormingen leiden tot extra stress en bezorgdheden. Met name de invoering van een volledig digitaal examen in augustus 2020 lijkt te snel te gaan.
Op basis van de resultaten van de enquête wordt dan ook aangeraden om:
- Dit jaar de mogelijkheid te bieden om bij het GC-onderdeel VAARDIG 1 de teksten ook op papier te verkrijgen.
- Daarnaast lijkt een decentraal Toelatingsexamen in augustus 2020 ook absoluut aangeraden.
Deze enquête is een initiatief van Corneel Claeys, Maxim Valgaeren, Imani Blockx en Anne Poesen. Met dank aan REBUS Studiebegeleiding – Eliran.Boksenbojm@rebus.be (data-analyse) en Jan Bruwier.